دادن تذکر به صورت فردی
با دانش آموز شلوغ، در خلوت برخورد کنید. قرار نیست جلوی همه به او هشدار دهید، او را نصیحت کنید و از او بخواهید که نظم کلاس را به هم نریزد. این کنید، نتیجه بهتری به شما میدهد. بازخواست که او را شخصاً
برچسب نزنید
بسیاری از رفتارهای کودکان زودگذر است. ولی زدن یک برچسب روی کودک میتواند آن را به رفتاری ماندگار تبدیل کند. به عنوان مثال: ” رفتار غیرقابل تحملی داری، خیلی اذیت میکنی، دانش آموز بی انضباطی هستی، همیشه دردسر درست میکنی و … ” این دست برچسبها، فقط باعث تقویت نادرست رفتار کودک میشود؛ چرا که او تصور میکند این رفتارها به صورت ذاتی در درون او وجود دارند.
در جای درستی بنشینید
جایی را برای نشستن یا ایستادن انتخاب کنید که بر تمام دانش آموزان اشراف داشته باشید. این که محل ایستادن یا نشستن شما طوری باشد که فقط با چند تعداد محدود از دانش آموزان برخورد داشته باشید حس کنار گذاشته شدن را در سایرین ایجاد میکنید و این خودش بینظمی به بار میآورد.
در نحوه نشستن دانش آموزان تغییر ایجاد کنید
گاهی با ایجاد یک تغییر ساده در نحوه نشستن دانش آموزان میتوانید میزان شلوغی کلاس را تا حد زیادی کاهش دهید. دانش آموزان شلوغ معمولاً انتهای کلاس را برای نشستن انتخاب میکنند؛ چرا که میدانند تسلط شما بر آنها کمتر است.
اگر امکان دارد، جای آنها به صندلیهای جلویی تغییر دهید. اگر نمیخواهید این کار را بکنید، صندلیها را به صورت دوری بچینید. به این صورت همه ردیف اول خواهند بود و تسلط شما به همهی آنها به یک اندازه می شود.
آرام و خونسرد باشید
داد و فریادها، تهدیدها و عصبانیت یک معلم معمولاً نشانهی ضعف او در برابر دانش آموز است. اگر دانش آموز احساس کند که شما در برخی موقعیتها ضعف دارید، از نقطه ضعف شما برای ایجاد موقعیتهای مشابه دیگر استفاده میکند. آرام و خونسرد باشید.
همواره به یاد داشته باشید که در همه حال، الگوی مناسبی باشید. اگر برخوردهای نادرست دانش آموزان را با برخورد نادرست جواب بدهید فاجعه رخ میدهد. البته این آرام بودن و خونسرد بودن به معنای منفعل بودن نیست. باید برخورد داشته باشید؛ برخوردی قاطعانه و در عین حال آرام.
رفتار دانش آموز را مورد سرزنش قرار دهید
اگر میخواهید دانش آموزی را بابت شلوغکاریهایش سرزنش یا تادیب کنید، خود او را هدف قرار ندهید. باید رفتار نادرست او را هدف قرار دهید. خیلی اوقات دانش آموزان نمیدانند که چرا دارند مواخذه میشوند. باید به او بگویید که دقیقاً به چه خاطری دارد مورد سرزنش قرار میگیرد.
مثلاً وقتی حین تدریس شما به جای گوش دادن به موضوع درس با بغلدستیاش درگوشی صحبت کرده، خندیده و نظم کلاس را به هم ریخته است. به او بگویید که خندیدن و صحبت کردن بد نیست ولی اینکه محل و زمان مناسبی برای این کار انتخاب نکردهاند بد است. خوب است که قبل از سرزنش یک رفتار دانش آموز، نقاط قوت او را یادآور شوید و اول از خوبیهای او بگویید.
مسئولیت بدهید
معمولاً معلمها فقط به دانش آموزان منضبط و منظم کلاس مسئولیت میدهند. وقتش رسیده که به دانش آموزان شلوغ کلاس هم مسئولیت بدهید. آن وقت میبینید که آنها تا حد زیادی برای اینکه از پس مسئولیت خود بربیایند تغییر میکنند.
تلاش کنید که خیلی زود نام هر کدام از آنها را به خاطر بسپارید. این که دانش آموزی را با نام یا فامیل اشتباه صدا بزنید خیلی بد است. این پیام را به او انتقال میدهید که من حواسم به تو نیست و زیاد درگیر کارها و رفتارهای تو نیستم. همچنین تبعیض قائل شدن بین دانش آموزان نیز باعث میشود که آنها متوجه عدم توجه شما بشوند.
اینکه رفتارهای درست برخی از دانش آموزان خیلی به چشم شما بیاید و آنها به این خاطر بیشتر از آنچه که دیگران دریافت میکنند، دریافت کنند سایرین را دلسرد میکند. فارغ از اینکه دانش آموزی که رفتار مناسب از خود نشان داده چه پیشینهی رفتاریای دارد، او را تشویق کنید.
راهکارهای نامناسب در نحوه برخورد با دانش آموزان بازیگوش
با اینکه راهکارهای مناسبی برای برخورد با دانش آموزان شلوغ وجود دارد، خیلی از معلمها از روشها نادرستی اقدام به برخورد با آنها میکنند. ممکن است از تنبیه بدنی استفاده کنند یا بخواهند با دعوا کردن کار خود را پیش ببرند. روشهایی به کار ببرند که ناشی از عصبانیت است.
برخی از معلمها نیز به جای اینکه تلاش کنند خودشان عامل ایجاد نظم باشند، از نیروهای بیرون از کلاس مثل ناظم استفاده میکنند. روشهایی که درون مایه ی آنها ایجاد رعب و و حشت است اصلا کارگشا نیستند. از روش هایی استفاده کنید که عزت نفس دانش آموزها صدمه ببیند.
در برخورد با دانش آموزان تنبیه و تشویق نیز از روش های مهم تربیتی هستند. این کارهم باید به صورت اصولی و صحیح انجام گیرد تا آسیب های روحی به دانش آموز وارد نکند.
کلام آخر
شکستن غرور دانش آموزان، پایین بردن عزت نفس آنها و برچسب زدن روی آنها دور از رسالت شما به عنوان یک معلم است. بهتر است هوشیارانه عمل
کنید و با استفاده از راهکارهای درست و اصولی جو کلاس خود را برای درس خواندن آماده کنید.
گردآورنده:: خانم لیلا خوشوقتی
